In gesprek met de kersverse Hoofd Opleiding (HO) van SC Cambuur: Fedrik Houtstra

Na twee jaren het hoofdtrainerschap bij SC Cambuur O18 te hebben gecombineerd met het parttime vervullen van de functie van Hoofd Opleiding (HO) zal Fedrik Houtstra zich vanaf het seizoen 2022/2023 volledig richten op laatstgenoemde uitdaging. We gingen met hem in gesprek over de huidige status van de opleiding (het verleden en de toekomst), de scouting en de impact die het coronavirus heeft gehad op de ontwikkeling.

Het verleden en de toekomst
“We hebben heel wat jaren moeten werken om onze teams op niveau te krijgen en dan met name de twee oudste teams, de O21 en O18”, aldus Fedrik. “Vanwege het coronavirus stonden de competities in het seizoen 2019/2020 en 2020/2021 (deels) op pauze en was er geen promotie- en degradatieregeling. Daardoor loopt de opleiding ietwat achter op planning.”

“De O21 en O18 begonnen een aantal jaren geleden helemaal opnieuw in de Vierde Divisie, aangezien SC Cambuur een eigen jeugdopleiding kreeg en daardoor de bovenbouw teams opnieuw in moest schrijven bij de KNVB. De O18 speelde afgelopen seizoen in Divisie 4 en is inmiddels gepromoveerd naar Divisie 3. De O21 zit inmiddels ook in Divisie 3 en is promotie naar Divisie 2 onlangs op een haar na misgelopen. Voor de goede orde: Divisie 4 is de voormalige Eerste Divisie laag en tegenwoordig drie niveaus hoger dan de Vierde Divisie. Door een verandering in benaming is dat wellicht wat verwarrend.”

“Sinds de herstart van de Jeugdopleiding zijn we qua mankracht ontzettend gegroeid en hebben zich steeds meer professionals bij ons aangesloten. Komend seizoen kunnen we daarom nog meer proactief te werk gaan. Zowel op het gebied van beleidsontwikkeling maar ook hoe er samen met de (hoofd)trainers vorm wordt gegeven aan dit beleid. En uiteraard ook de begeleiding en ontwikkeling van de trainers en het kader zelf zal meer aandacht gaan krijgen.” Fedrik zal hierin de rode draad bewaken en daarnaast beleid maken op de programma voor toptalenten. “Ik word deels coach van de trainers. De hoofdtrainers gaven ook aan iemand te missen om mee te sparren, iemand die feedback kon geven op hun handelen net als zij continu met de spelers en stafleden in de weer zijn. Daarnaast speelt op de achtergrond ook nog de lange termijn en hoe deze ingericht moet worden. Waar wil de jeugdopleiding naartoe, welke trainingsfaciliteiten zijn er en hoe kunnen we deze uitbouwen. En hoe wordt het nieuwe stadion ingericht? Mooie vraagstukken die nu aandacht nodig hebben om de Jeugdopleiding in de toekomst kwalitatief nog sterker te maken.”

“Een belangrijk streven van de Jeugdopleiding is om op termijn bij de beste vijftien opleidingen van Nederland te horen. De bovenbouw moet daarvoor Divisie 1 en 2 gaan spelen en er moet nog een professionaliseringsslag gemaakt worden. Onze werkwijzen moeten beter op elkaar aansluiten en er moet een plan komen om toptalenten individueel nog beter te begeleiden. Het is belangrijk om een programma op maat te bieden voor álle spelers en daarnaast toptalenten te behouden.”

Fysieke leerlijn
“Sinds dit jaar kan er op het gebied van de fysieke leerlijn binnen de Jeugdopleiding worden gerekend op de diensten van een fulltime medewerker. Voorheen werd hierbij een beroep gedaan op vrijwilligers. In de onderbouw wordt er getraind om jeugdspelers atletischer te maken, terwijl in de middenbouw de focus ligt op hoe je spelers fysiek optimaal kunt door ontwikkelen terwijl ze in de groeispurt zitten. In de bovenbouw wordt voornamelijk getraind om de spelers sterker en explosiever te maken en om hen dat langer vol te laten houden in wedstrijden. We testen en meten daarbij om te achterhalen hoe spelers er individueel voor staan ten opzichte van het team, maar ook ten opzichte van het eerste elftal. We meten dan bijvoorbeeld sprintsnelheid, kracht, explosiviteit, wendbaarheid, versnellingsvermogen, sprongkracht.”

Scouting
“Naast de spelers die al bij SC Cambuur voetballen, wordt er ook altijd gezocht naar nieuwe talenten. Voor de Voetbalschool, het voortraject van onze Jeugdopleiding, scouten we vooral in de kernregio (Leeuwarden en een straal van +/- dertig minuten/kilometer om Leeuwarden heen red.). Voor de opleiding, en dan de teams tot en met de O18, scouten we actief in heel Friesland en op basis van tips in kleine cirkels om Friesland heen. Bij dat laatste kun je denken aan plaatsen als Emmeloord, Meppel en Groningen. Vanaf eind O18 en voor onze O21 scouten we nationaal en kijken we onder andere naar spelers die uitstromen bij andere BVO’s. Op die leeftijd kunnen ze op zichzelf wonen en daarvoor hebben we talentenwoningen in Leeuwarden waar ze kunnen verblijven. Zo wordt het O21 team een mix van de beste spelers uit onze eigen regio en spelers van buitenaf die interessant kunnen worden voor ons eerste elftal.”

Fedrik vervolgt: “Op dit moment heeft onze Jeugdopleiding meerdere scouts die in de regio werken, maar in de toekomst wordt samenwerken met (amateur)verenigingen uit de regio misschien wel belangrijker dan alleen maar scouten langs de lijn. Als je scout langs de lijn krijg je meerdere momentopnames en daar baseer je een keuze op. Iedereen kan zien of een speler op dit moment beter kan voetballen dan zijn teamgenootjes, maar dat hoeft niet altijd te betekenen dat dit het grootste talent met de meeste potentie op lange termijn is. Om dat goed te kunnen inschatten heb je meer informatie nodig. Mindset, biologische leeftijd, geboortemaand, trainingservaring en omgeving van de speler, om maar wat voorbeelden te noemen. Als BVO hebben wij ook een verantwoordelijkheid richting de amateurclubs in onze regio. We willen meer samenwerken met deze clubs en helpen bij het begeleiden van de trainers, zodat ook zij nieuwe spelers op kunnen leiden. Als je tot een goede en structurele samenwerking komt, dan ontstaat er een win-winsituatie. Om dit op een goede manier te ontwikkelen willen we starten met clubs uit een kleine cirkel, om dit in de toekomst steeds verder binnen onze regio te gaan uitbreiden. Als je de regio wil helpen ontwikkelen moet je waar kunnen maken wat je aan de voorkant zegt. Dus klein en goed beginnen met een paar clubs is belangrijker dan veel clubs weinig kunnen bieden. Waarbij we op aanvraag uiteraard iedereen proberen te helpen die daar behoefte aan heeft. Maar wel kwaliteit bieden boven kwantiteit. Dat is sowieso een belangrijk uitgangspunt in onze Opleiding en Voetbalschool. We hebben het over kinderen met dromen en ambities en niet over nummers in een selectieproces die bijna fabrieksmatig als lopende band aan je voorbij komen. Het kind staat altijd centraal.”

Samenwerking met scholen
“De SC Cambuur Jeugdopleiding heeft al een aantal jaren een samenwerking met OSG Piter Jelles, het Friesland College en de ROC Friese Poort. De meeste spelers in de opleiding zitten namelijk op het voortgezet onderwijs of deze MBO scholen. De samenwerking met en tussen de scholen is steeds beter geworden waardoor het voetbal ook steeds beter aansluit op het onderwijs.”

“We blijven ons uiteraard inzetten om de samenwerking nog beter te maken. De afgelopen jaren was de samenwerking vooral van praktische aard, maar komend seizoen willen we weer een stap zetten om de inhoud dichter bij elkaar te brengen. “We zijn bezig met vaardigheden als reflecteren, doelen stellen, leren leren, plannen, omgaan met tegenslag, omgaan met verschillen en we leren onze spelers hoe ze zich moeten presenteren. Dit zijn vaardigheden die je op de middelbare school en in een eventueel maatschappelijke carrière óók nodig hebt. In het ontwikkelen van die vaardigheden kunnen we samenwerken met de scholen. Samen leiden we het kind op van 8 tot 5.”

Debuteren
“Het grote doel van de Jeugdopleiding is om spelers hun eigen lat te laten bereiken. Ze leren hoe ze het maximale uit zichzelf kunnen halen. We moeten ook niet vergeten dat het merendeel van de spelers uiteindelijk geen profvoetballer wordt. Maar die hebben wij wel geholpen in hun ontwikkeling, waardoor ze als voetballer op top amateur niveau kunnen acteren. Of als persoon zich zo ontwikkeld hebben bij ons dat ze daar in de rest van hun leven en maatschappelijke carrière profijt van hebben. Uiteraard willen we zoveel mogelijk jongens laten debuteren in het eerste elftal van SC Cambuur, of bij een andere BVO op lager niveau. Daar is het hele programma ook op ingericht. Alles wat ze leren en mee krijgen, hebben ze nodig om profvoetballer te kunnen worden. Maar er is ook een enorme transfer naar de rest van je leven. We zijn er van overtuigd dat we de kans op profvoetballer worden het grootst maken door spelers te leren het maximale uit zichzelf te halen. Spelers die deze stap ook daadwerkelijk maken worden begeleid door de hoofdtrainer van O21 en de Hoofd Opleiding in hun stap naar het eerste elftal. Ik heb uiteraard met de spelers die zich inmiddels debutanten mogen noemen gesproken en hun ervaringen zijn positief. De grootste verschillen zijn dat de handelingssnelheid veel hoger ligt en dat het spel fysieker is. En er is verschil in veel kleine slimmigheden, details. De overstap van O21 naar het eerste elftal is nog best groot, maar door de ontwikkeling van de Jeugdopleiding door de jaren heen zeker niet meer onmogelijk.”

Foto: www.dijksmedia.nl